Tablice ADR to rzecz, z którą spotkał się każdy z nas. Nie zawsze jednak możemy być świadomi, co dokładnie oznaczają konkretne pojęcia.
Na sam początek zdecydowanie należy wspomnieć o tym, jak dokładnie powstał używany w ponad 50 państwach na całym świecie system ADR. Pierwotnie został on usankcjonowany dokładnie 30 września 1957 roku w Genewie przez zaledwie dziewięć państw. Oznaczenia te przyjęły się jednak na tyle dobrze i stały się na tyle rozpoznawalne, iż zaczęto z nich korzystać w innych krajach. Dokładne rozwinięcie skrótu ADR ma swoje podłoże w języku francuskim i w tłumaczeniu oznacza ono międzynarodową konwencję dotyczącą drogowego transportu towarów i ładunków niebezpiecznych.
W obecnym stanie konwencji ADR możemy wyróżnić 13 rodzajów towarów niebezpiecznych, które zostały podzielone na dziewięć klas. W telegraficznym skrócie przyjrzymy się teraz każdej z nich.
Klasę 1 tworzą wszelkie materiały i przedmioty wybuchowe, klasę 2 – gazy, zaś klasę 3 – materiały ciekłe zapalne. Klasa 4 rozbita jest aż na trzy podgrupy: materiały stałe zapalne, samoreaktywne i polimeryzujące (4.1), materiały samozapalne (4.2) oraz materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne (4.3).
Klasy 5 i 6 również zostały podzielone, lecz tym razem na dwie części. Klasę 5 tworzą materiały utleniające (5.1) oraz nadtlenki organiczne (5.2), zaś klasę 6 materiały trujące (6.1) oraz materiały zakaźne (6.2). Klasa 7 to materiały promieniotwórcze, klasa 8 – materiały żrące, zaś klasa 9 to inne materiały i przedmioty niebezpieczne, które nie wpisują się w ramy powyższych kategorii.
Podstawą tablicy ADR jest odblaskowy pomarańczowy kolor, który pokrywa całą tablicę (nie licząc czarnych oznaczeń). Jest ona podzielona na dwie części, które są od siebie oddzielone czarnym paskiem. U góry znajdziemy numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa HIN, dzięki któremu jesteśmy w stanie się dowiedzieć, jakie zagrożenia wynikają z transportu danej substancji. Liczba dolna jest zaś numerem rozpoznawczym materiału UN, który dokładnie określa rodzaj substancji.
Dobrym przykładem przedstawiającym sposób oznaczania przewożonych materiałów niebezpiecznych jest benzyna. Na dole znajdziemy oznaczenia 1203, które w systemie ADR jasno oznacza benzynę. Górna liczba 33 odnosi się zaś do zagrożenia, jakim jest „ciecz łatwo zapalna”. Takie oznaczenie otrzymuje ciecz, której temperatura zapłonu jest niższa niż 23 stopnie Celsjusza. Dzięki zastosowaniu takiego systemu oznaczeń jesteśmy w stanie bardzo łatwo rozpoznać, z jakim ładunkiem mamy do czynienia i jakie środki ostrożności będziemy musieli podjąć zarówno podczas transportu, jak i przy wypadkach i w innych sytuacjach.
Zdj. główne: Gabriel Santos/unsplash.com
